Tổng hợp những hoạt động đánh giá học sinh mà giáo viên có thể sử dụng trong tất cả các tiết học
Việc đánh giá thường xuyên là một hoạt động không thể thiếu trong quá trình dạy học phát triển năng lực của thầy cô. Nó không chỉ cho giáo viên biết được mức độ hoàn thành nhiệm vụ của học sinh mà còn là cơ sở để các em có thể tự suy ngẫm về những điều mình đã học được và những điều mình cần cải thiện. Để công tác đánh giá diễn ra hiệu quả, đúng đắn thì các thầy cô hãy tham khảo những hoạt động đánh giá học sinh mà Koolsoft tổng hợp dưới đây.
1. Hoạt động đánh giá học sinh hiệu quả: Đưa ra các câu hỏi mở
Nếu thầy cô đặt ra câu hỏi mở mà đáp án có sẵn trong vở ghi hoặc sách giáo khoa, thì tất nhiên điều mà học sinh sẽ làm là dùng tài liệu để đưa ra câu mang tính đối phó. Để công cuộc đánh giá học sinh được hiệu quả hơn, giáo viên cần đặt ra những câu hỏi mở để các em có thể vận dụng hiểu biết và quan điểm cá nhân của mình để đưa ra câu trả lời phù hợp.
Khi triển khai hoạt động đánh giá học sinh thì thầy cô cũng nên tránh dạng câu hỏi có/ không, ví dụ như: “Bạn có thích đọc không?”, “Các con có hiểu không?”. Bởi vì học sinh sẽ chỉ trả lời là “có” cho xong chứ không thực sự suy ngẫm về những gì mình đã được học.
Hoạt động đánh giá học sinh thông qua các câu hỏi mở
2. Yêu cầu học sinh tự suy ngẫm
Có những tiết học mà học sinh tham gia rất sôi nổi tuy nhiên đến cuối buổi học lại không đọng được bất cứ kiến thức quan trọng nào. Lý do rất đơn giản là do các em không có thời gian cần thiết để suy ngẫm về nội dung của bài học. Vì vậy khi thiết kế các hoạt động dạy học, thầy cô nên dành một khoảng thời gian để học sinh suy ngẫm, tái hiện những nội dung đã học trong bài học hoặc giải thích dựa vào quan điểm cá nhân. Đây là một trong những chiến lược đánh giá hiệu quả nhất trong bài hoặc giải thích theo quan điểm của cá nhân.
Đây được xem là hoạt động đánh giá học sinh hiệu quả nhất trong quá trình giảng dạy mà thầy cô nên thường xuyên áp dụng.
3. Sử dụng kahoot
Kahoot là một game chơi trực tuyến, giáo viên sẽ thiết kế các câu hỏi liên quan đến nội dung bài học, sau đó học sinh sẽ truy cập và tham gia trả lời trực tiếp. Ở sau mỗi câu hỏi, học sinh sẽ biết ngay đáp án, số người trả lời đúng và ai là người đưa ra đáp án nhanh nhất.
Trò chơi này giúp các em vừa ôn tập củng cố bài học đồng thời giúp thầy cô biết được số học sinh nắm được nội dung của bài và đưa ra câu trả lời đúng nhất.
Ứng dụng Kahoot để đánh giá học sinh hiệu quả
4. Yêu cầu học sinh tóm tắt kiến thức được học
Thầy cô giáo có thể yêu cầu học sinh tóm tắt lại nội dung bài học một cách ngắn gọn, sử dụng ngôn ngữ của chúng để ôn tập lại toàn bộ kiến thức. Hoạt động này nhằm hai mục đích, một là học sinh sẽ phải xem lại nội dung của bài và sau đó phải chọn lựa những nội dung cốt lõi và cuối cùng là diễn đạt lại theo ý hiểu của bản thân. Các em có thể tóm tắt lại bằng một đoạn văn, sơ đồ tư duy hay sơ đồ trực quan khác.
5. Nút like/ dislike
Học sinh có thể kết hợp các tín hiệu like và dislike (trên Facebook) như một biện pháp để thể hiện mức độ làm chủ nội dung.
Học sinh giơ ngón tay cái hướng lên trên (like) để thể hiện rằng mình đã làm chủ được toàn bộ kiến thức. Học sinh đưa ngón tay cái hướng xuống dưới (dislike) để thể hiện mình chưa hiểu nội dung. Học sinh đưa ngón tay ở vị trí ngang để thể hiện vẫn còn một vài chỗ chưa hiểu.
Sau khi học sinh giơ ngón tay, giáo viên nên chọn một vài em để kiểm tra lại xem các em có thực sự hiểu nội dung của bài học hay chưa.
Hoạt động đánh giá học sinh này giúp thu hút sự tham gia của tất cả học sinh và giáo viên. Đồng thời giúp giáo viên có thể kiểm tra được mức độ hiểu bài của các em học sinh trong lớp.
6. Sử dụng thẻ phản hồi
Học sinh có thể sử dụng các tấm thẻ hoặc các bảng trắng nhỏ hay vật dụng khác để đưa ra câu hỏi, thắc mắc cũng như thể hiện phản hồi của mình đối với những câu hỏi mà thầy cô đưa ra. Phương pháp này giúp học sinh có thể nhanh chóng đưa ra các vấn đề của bản thân, đồng thời thầy cô cũng có thể sử dụng trong hoạt động đánh giá học sinh của mình.
Sử dụng thẻ phản hồi để đánh giá học sinh
7. Di chuyển theo 4 góc
Với phương pháp này, giáo viên sẽ chia lớp học thành bốn góc để biểu thị cho 4 quan điểm: “hoàn toàn đồng ý”, “hoàn toàn không đồng ý”, “đồng ý một phần” hoặc “không chắc chắn”. Sau khi buổi học kết thúc, giáo viên sẽ chuẩn bị các câu hỏi và hỏi học sinh. Các em có thể chọn bất cứ góc nào trong bốn góc để nêu ý kiến, quan điểm của mình.
8. Think-Pair-Share
Ở cuối buổi học, hoặc cuối một hoạt động, giáo viên sẽ đưa ra một hoặc một vài câu hỏi cho học sinh. Các em có thể dành vài phút để suy nghĩ độc lập về câu trả lời hay cách giải quyết. Sau đó, học sinh sẽ ghép cặp với một học sinh khác để trao đổi và thảo luận về quan điểm riêng của mình (pair). Cuối cùng, học sinh sẽ chia sẻ những điều đã được thảo luận trước cả lớp (share). Hoạt động này giúp học sinh có cơ hội ôn lại nội dung bài học, đồng thời giúp giáo viên nhận ra những vấn đề mà các em đang gặp phải.
Xem thêm: Những kỹ năng giáo viên nhất định phải có trong thời hiện đại
9. Highlight
Cuối hoạt động hoặc tiết học, học sinh và giáo viên sẽ cùng đọc lại nội dung của bài học và sử dụng bút màu/ bút đánh dấu để đánh dấu những lý thuyết hoặc khái niệm cụ thể.
Tại hoạt động này, học sinh sẽ cùng giáo viên đọc lại bài học (văn bản) thành tiếng. Mục đích của hoạt động đánh giá học sinh này nhằm giúp học sinh (nhất là học sinh các lớp nhỏ) có thể cải thiện kỹ năng nghe và đọc, phân biệt giữa đọc nội dung và các câu nói, câu hỏi, đoạn hội thoại,…
10. Tạo câu hỏi trắc nghiệm
Hoạt động này khá quen thuộc đối với giáo viên trong quá trình đánh giá. Giáo viên sẽ đưa ra một số câu hỏi có liên quan đến nội dung bài học với các phương án A/B/C/D hoặc Đúng/Sai cho phép học sinh trả lời trong vài phút bằng cách làm trên giấy hoặc bằng miệng.
Các câu hỏi nên tập trung vào khái niệm chính của bài học cũng như vào những điểm mà các em học sinh hay bị nhầm lẫn.
Tạo câu hỏi trắc nghiệm để các em ôn tập kiến thức
11. Thảo luận Socrate
Thảo luận Socrate là phương pháp trong đó giáo viên đưa ra một vấn đề/ câu hỏi thảo luận liên quan đến nội dung bài học. Học sinh sẽ thảo luận về vấn đề đó theo nhóm hoặc cả lớp và trình bày. Sau đó giáo viên lại đặt câu hỏi cho các nhóm đã trình bày để tìm hiểu vấn đề ở góc độ sâu nhất. Trong hoạt động đánh giá học sinh này, các nhóm cũng có thể đặt câu hỏi cho nhau để ôn lại nội dung bài học cũng như đặt câu hỏi cho các vấn đề mà các em vẫn thắc mắc.
12. Kỹ thuật 3-2-1
Ở cuối buổi học, giáo viên sẽ phát cho học sinh một bảng vẽ kỹ thuật 3-2-1, trong đó học sinh sẽ xem xét và phân tích toàn bộ nội dung đã được học:
(3) Điều mà học sinh đã hiểu được/ học được
(2) Điều mà học sinh chưa hiểu rõ
(1) Câu hỏi mà học sinh muốn đặt ra?
Giáo viên sẽ phát phiếu này để học sinh suy ngẫm, làm việc độc lập sau đó thảo luận với cả nhóm và chia sẻ trước toàn thể lớp học.
Thông qua hoạt động đánh giá học sinh này, giáo viên cũng sẽ thu được bằng chứng về mức độ làm chủ kiến thức của học sinh.
13. Vé xuất cảnh
Thầy cô sẽ tạo ra một tấm phiếu xuất cảnh, trong đó có các câu hỏi liên quan đến nội dung của bài học. Lúc này học sinh sẽ viết lại câu trả lời cho các câu hỏi đó. Những học sinh nào trả lời xong, nộp lại vé xuất cảnh thì mới được ra ngoài. Thầy cô giáo sẽ thu thập các câu trả lời ngắn gọn của học sinh trong vé xuất cảnh để đưa ra phản hồi về mức độ hiểu bài, làm chủ kiến thức của các em.
14. Dùng giấy note
Thầy cô giáo sẽ phát cho học sinh các tờ giấy note màu vàng (có một mặt dính). Các em sẽ viết những điều mà mình đã đọc được/ những điều chúng còn chưa rõ/ những điều chúng muốn thay đổi có liên quan đến tiết học lên tờ giấy note. Sau khi viết xong, giáo viên cho phép học sinh dán các tờ giấy note lên bảng. Thầy cô và các em sẽ cùng suy ngẫm về những điều mà các em viết trên giấy note. Đó có thể là suy nghĩ sáng tạo, những điểm mà học sinh bị vướng mắc nhiều nhất hoặc có thể là các câu hỏi thú vị mà các em đã đặt ra.
Dùng giấy note để củng cố kiến thức
15. Đưa ra tiêu chí và tự đánh giá
Khi buổi học kết thúc, giáo viên sẽ đưa ra một bản checklist về những yêu cầu được đặt ra tại mục tiêu bài học. Các em sẽ làm việc cá nhân và tự đánh giá những điều mình làm tốt. Hoặc làm việc theo cặp đôi và kiểm chứng phần đánh giá của bạn mình. Giáo viên sẽ gọi một học sinh bất kỳ , yêu cầu các em trình bày nội dung tự đánh giá và giải thích trước cả lớp. Phương pháp này giúp phát triển kỹ năng tự đánh giá của học sinh, đồng thời rèn luyện kỹ năng diễn đạt, giải thích, thuyết phục người khác để bảo vệ quan điểm cá nhân.
16. Bổ sung quan điểm
Hoạt động đánh giá học sinh này được triển khai như sau: Ở cuối buổi học, giáo viên sẽ đưa ra một quan niệm/ thông tin hoặc cách đánh giá sai lầm có liên quan đến nội dung bài học. Thầy cô giáo yêu cầu học sinh nhận xét và giải thích lý do đồng ý hoặc không đồng ý cho quan điểm. Hoạt động này học sinh có thể làm theo nhóm hoặc cá nhân. Trong quá trình học sinh làm việc, giáo viên sẽ di chuyển để hỗ trợ và tương tác với các nhóm.
17. Tìm những điểm tương đồng
Áp dụng phương pháp so sánh là một công cụ hiệu quả để kiểm chứng mức độ hiểu bài của học sinh. Thầy cô có thể chọn một vấn đề tương tự với nội dung đã học, yêu cầu học sinh xác định những điểm tương đồng và khác biệt giữa chúng.
Ngoài ra thầy cô cũng có thể yêu cầu học sinh tìm một vấn đề/ hiện tượng/ nhân vật có điểm tương đồng với vấn đề trong bài học và sử dụng cấu trúc diễn đạt như “…trong bài học có điểm tương đồng với …vì…”
18. Đặt câu hỏi
Khi buổi học kết thúc, giáo viên sẽ yêu cầu học sinh đặt ra ít nhất một câu hỏi có liên quan đến nội dung của bài học. Những câu hỏi này sẽ được bỏ trong chiếc hộp và sử dụng để làm minh chứng cho mức độ hiểu bài, làm chủ kiến thức, kỹ năng của người học.
Thầy cô đặt câu hỏi ở cuối buổi để học sinh trả lời
19. Hoạt động đánh giá học sinh qua trò chơi hẹn hò
Thầy cô giáo chia học sinh làm hai sau đó viết các câu hỏi và câu trả lời lên những tấm thẻ riêng biệt. Đảm bảo số thẻ tương ứng với số học sinh của lớp. Giáo viên phát cho học sinh nhóm 1 tất cả các thẻ câu hỏi và phát cho nhóm 2 các câu trả lời. Học sinh sẽ phải di chuyển để tìm cặp đôi có câu hỏi và câu trả lời tương ứng với nhau. Trong quá trình di chuyển thì các em sẽ phải ôn tập lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học trong bài.
Xem thêm: Những điều giáo viên không nên làm khi lên lớp
20. Hoạt động đánh giá học sinh qua thực hành
Nếu như nội dung bài học chủ yếu là lý thuyết thì các sản phẩm thực hành sẽ chính là công cụ để thầy cô giáo có thể sử dụng để đánh giá học sinh. Hãy cho các em có cơ hội để thực hành thường xuyên, trong quá trình thực hành, chắc chắn các em sẽ phải ôn tập lại những nội dung đã học và vận dụng chúng để hoàn thành mọi nhiệm vụ mà thầy cô giao.
21. Kết luận
Áp dụng hoạt động đánh giá học sinh phù hợp sẽ giúp các em có thể suy ngẫm lại toàn bộ nội dung kiến thức đã được học và những điều cần phải cải thiện. Qua đó công cuộc giảng dạy của thầy cô sẽ được diễn ra dễ dàng và đạt được hiệu quả tối ưu.
