Trong dạy học phát triển năng lực, những mục tiêu học tập/ mục tiêu bài học cần được xác định rõ ràng, có thể đo lường, lượng hóa được để trao quyền chủ động học tập cho người học. Chính vì thế, mục tiêu bài học cần có sự thay đổi theo hướng lấy người học làm trung tâm. Để thực hiện được điều này, mục tiêu học tập/ bài học phải dựa theo nguyên tắc SMART.

Áp dụng phương pháp SMART trong dạy học dự báo đạt được hiệu quả trong việc giảng dạy của thầy cô và đảm bảo tiến độ phát triển của các em học sinh ở mọi cấp học.

mô hình SMART được ứng dụng hiệu quả trong dạy học phát triển năng lực

Mô hình SMART được ứng dụng hiệu quả trong dạy học phát triển năng lực

1. A – Specific (cụ thể và chi tiết)

Khi viết mục tiêu bài học, cần sử dụng  ngôn ngữ rõ ràng và trực tiếp. Điều này giúp cho việc giao tiếp với người học trở nên dễ dàng hơn và cho học sinh biết chính xác những gì mình cần làm. Nó cũng giúp cho học sinh biết được chính xác kết quả đầu ra sau khi học xong bài học. Đây là bước đầu tiên trong quá trình dạy học phát triển năng lực mà các thầy cô cần nắm vững.

2. M – Measurable (Đo lường được)

Khi viết các mục tiêu bài học, phải xác định xem người học có thể đáp ứng, thực hiện được những mục tiêu đó hay không. Điều này chỉ có thể làm được nếu như mục tiêu có thể đo lường được. Tiêu chí đo lường được, có thể thể hiện qua số lượng, tần suất, độ dài, số câu,…Ví dụ, khi tiết học kết thúc thì học sinh có thể trình bày được 3 chi tiết, học sinh có thể đưa ra ít nhất là 3 giải pháp, học sinh có thể viết được đoạn văn dài 15 câu,…

3. A – Attainable (Có để đạt được)

Giai đoạn dạy học phát triển năng lực này đòi hỏi phải nhấn mạnh vào tính phù hợp/ sự phân hóa khi viết mục tiêu học tập. Rõ ràng rằng trong lớp có bao nhiêu học sinh thì có bấy nhiêu năng lực và trình độ, vì vậy thay vì viết mục tiêu bài học cho 100% học sinh, giáo viên có thể viết các mục tiêu học tập phù hợp, đảm bảo học sinh có thể đạt được. Ví dụ như: 100% học sinh có thể viết được đoạn văn trong 20 dòng, 30% học sinh có thể viết được đoạn văn 40 dòng trong đó có câu mở đầu và kết thúc,…

Phương pháp SMART giúp người học đạt được mọi mục tiêu

Phương pháp SMART giúp người học đạt được mọi mục tiêu

4. R – Result Oriented (Hướng đến kết quả) 

Các kết quả đầu ra trong mục tiêu bài học cần được thể hiện dưới dạng một sản phẩm nào đó chi tiết thay vì những cách diễn đạt chung chung như “hiểu được”, “nắm được”, “Có thái độ tích cực”, “Có tình yêu thương”…Dạng sản phẩm cụ thể có thể là bài thuyết trình, đoạn văn, bài tranh luận, poster, thí nghiệm, bài giải toán,…Ví dụ: Học sinh thể hiện được tinh thần bảo vệ môi trường thông qua các bài luận, bài văn.

Xem thêm: Các phương pháp dạy học phát triển năng lực ưu việt nhất hiện nay

5. T – Time-bound (Thời gian cụ thể) 

Mục tiêu bài học của phương pháp dạy học phát triển năng lực này yêu cầu  giáo viên chỉ rõ thời gian để học sinh hoàn thành nhiệm vụ hoặc đạt được các yêu cầu. Đó có thể là kết thúc tiết học hoặc kết thúc hoạt động đọc văn bản hay kết thúc việc thực hành thí nghiệm. Việc giới hạn thời gian trong mục tiêu học tập giúp cho học sinh và giáo viên có trách nhiệm hơn trong quá trình học tập đồng thời là công cụ hữu hiệu để phân hóa học sinh.

6. Kết luận

Việc viết các mục tiêu bài học dựa theo nguyên tắc SMART là điều đặc biệt cần thiết khi lớp học áp dụng mô hình dạy học phát triển năng lực. Chỉ khi nào thầy cô đảm bảo các mục tiêu bài học theo nguyên tắc này và học sinh thực sự làm chủ được các mục tiêu bài học thì khi đó, việc học mới có thể chuyển đổi được từ mô hình dạy học truyền thống qua mô hình dạy học rèn luyện năng lực.