Việc dạy học online đã hình thành và phát triển từ lâu nhưng ở Việt Nam giáo viên vẫn còn thiếu kinh nghiệm dạy học trực tuyến, chưa được chú trọng và khai thác một cách hiệu quả.

Hiện nay, do tình hình dịch bệnh Covid-19 khá căng thẳng nên việc học tập online không còn quá xa lạ đối với giáo viên, học sinh và phụ huynh. Việc học tập trực tuyến là giải pháp hữu hiệu để chương trình học tập không bị gián đoạn, các em học sinh dù ở nhà chống dịch nhưng vẫn đảm bảo được tiến độ, không bị quên kiến thức và nuôi dưỡng đam mê học tập của các em. Đồng thời cũng giúp cho các thầy cô truyền đạt được bài giảng hiệu quả, sinh động thông nền tảng công nghệ – thông tin hiện đại.

Tuy nhiên, do quá quen thuộc với những hình thức dạy học truyền thống nên còn rất nhiều thầy, cô cảm thấy bỡ ngỡ và gặp nhiều khó khăn khi thực hiện hình thức dạy học online. Sau đây, bài viết sẽ gợi ý một số mẹo nhỏ để các bạn có thể khiến việc dạy học trở nên dễ dàng hơn, tạo hứng thú cho việc giảng dạy của mình và khơi dậy đam mê học tập cho các em học sinh, sinh viên ngay cả khi chỉ đối mặt với nhau qua màn hình máy tính hay điện thoại. Dưới đây là những kinh nghiệm dạy học trực tuyến cho giáo viên bạn có thể tham khảo.

1. Những khó khăn khi dạy học trực tuyến

Trước khi giới thiệu những kinh nghiệm dạy học trực tuyến hiệu quả thì chúng ta cần nắm ro những khó khăn của phương pháp đào tạo mới này.

1.1 Đòi hỏi ứng dụng công nghệ vào dạy học

Nhiều giáo viên hiện nay không rành về công nghệ thông tin nên sẽ gặp nhiều trở ngại trong quá trình giảng dạy. Bởi khi đào tạo trực tuyến bắt buộc giáo viên phải có năng lực và nắm bắt một số kỹ năng công nghệ thông tin cơ bản. Hiện nay có nhiều thầy cô giáo không thành thạo các thao tác này nên không có sự sáng tạo trong quá trình giảng dạy làm tiết học trở nên nhàm chán, học sinh không hứng thú.  Với những giáo viên lớn tuổi chưa có kinh nghiệm tổ chức giảng dạy trực tuyến thì việc ứng dụng công nghệ vào đào tạo quả thực không dễ dàng.

1.2 Chỉ quen thuộc với phương pháp đào tạo truyền thống

Việc thay đổi phương thức dạy học một cách đột ngột không có sự chuẩn bị sẽ là một thách thức lớn đối với các thầy cô giáo. Bởi thông thường họ chỉ quen thuộc với cách dạy học trực tiếp và dễ dàng tiếp cận với học sinh. Cho nên dạy học online sẽ khiến giáo viên bị lúng túng khi chuẩn bị thiết bị, soạn giáo án phù hợp.

1.3 Khó khăn trong việc tương tác với học sinh

Nhiều học sinh đã quen thuộc với môi trường học trực tiếp sôi động. Cho nên khi chuyển sang học online sẽ dễ bị nhàm chán, mất tập trung. Điều này gây nên không ít trở ngại cho nên thầy cô phải không ngừng đổi mới, sáng tạo trong cách giảng dạy để quá trình đào tạo đạt chất lượng tốt.

1.4 Học sinh dễ bị nhàm chán, mất tập trung

Theo nhiều khảo sát gần đây thì số lượng học sinh cho rằng hình thức học này dã làm giảm động lực học tập và rất dễ bị sao nhãng. Điều này gây nên mối lo ngại vô cùng lớn khi chất lượng học tập giảm sút, giáo viên gặp khó khăn trong việc tiếp cận và kiểm soát lớp học.

2. Kinh nghiệm dạy học trực tuyến hiệu quả nhất hiện nay

Dạy học trực tuyến là một phương pháp đào tạo từ xa vô cùng mới mẻ nên sẽ gặp không ít bất cập. Để hạn chế rủi ro trong việc giảng dạy thì các thầy cô giáo nên áp dụng những kinh nghiệm hữu ích đưới đây.

2.1 Chuẩn bị kỹ lưỡng thiết bị kết nối internet 

Để dạy học online một cách thuận lợi thì lẽ đương nhiên bạn phải có những thiết bị kết nối internet. Do nhiều yếu tố khác nhau thì đường truyền rất dễ xảy ra vấn đề như bị chậm, nói khó nghe, hình ảnh giật và nhiều lỗi khác. Bởi vậy trước khi dạy học online bạn cần test đường truyền, chuẩn bị những thiết bị truy cập thật tốt cùng với việc ở trong một không gian yên tĩnh, sóng khỏe đó là điều kiện tiên quyết để có thể tạo ra được buổi học thành công.

Dạy học trực tuyến cần thiết bị gì

Dạy học trực tuyến cần thiết bị gì

2.2 Kinh nghiệm dạy học trực tuyến xây dựng những bài giảng sinh động, sáng tạo

Việc học tập trực tuyến khác khá nhiều so với truyền thống nên hình thức dạy học này cũng khiến nhiều giảng viên chưa quen và đòi hỏi cần thời gian và thực tiễn để làm tốt hơn. Đối với các em học sinh cũng vậy, khi chuyển qua một hình thức mới sẽ còn nhiều bỡ ngỡ, khó khăn. Chính vì vậy những nỗ lực cố gắng của các thầy cô phải gấp đôi so với bình thường để vừa có thể đi tiên phong vừa hướng dẫn học trò của mình học tập theo phương pháp mới một cách tốt nhất.

Tuy nhiên, có kinh nghiệm dạy học trực tuyến cũng có nhiều thuận lợi vì ưu thế về công nghệ thông tin được sử dụng rất hiệu quả. Dạy học online vẫn có thể truyền đạt tốt kiến thức lại vừa tạo ra những bài giảng theo hình thức mới sinh động và sáng tạo hơn. Những buổi học online sẽ trở nên hứng thú hơn bằng những hình ảnh, những video hay câu chuyện có liên quan tới bài học chứ không chỉ là những kiến thức khô khan, giáo điều.

Việc chuẩn bị kỹ lưỡng một bài giảng, hệ thống kiến thức đầy đủ là điều vô cùng cần thiết. Khi dạy học online việc tương tác sẽ không cao vì nhiều lý do như điều kiện mạng, ứng dụng dạy học cũng còn nhiều hạn chế và ý thức của người học…Một lỗi nhỏ trong bài giảng thì sẽ không được phản hồi sửa chữa ngay khi học trực tiếp, điều này cũng có thể khiến thầy cô bị đánh giá về kiến thức chuyên môn chưa đủ, trình độ kém.

Xây dựng những bài giảng sáng tạo

Trong quá trình giảng dạy, các thầy cô nên có kế hoạch cẩn thận, rõ ràng cho một chương trình học vì có như vậy mới đảm bảo được sự chi tiết, cụ thể trong từng bài giảng tạo nên sự hài hòa, hấp dẫn cho người học.

Chính vì vậy, có thể thấy việc chuẩn bị bài giảng là vô cùng quan trọng đòi hỏi sự đầu tư thời gian, công sức và tâm huyết của thầy cô khi dạy học trực tuyến để có thể làm tốt được nhiệm vụ truyền đạt kiến thức và khơi dậy hứng thú học tập cho học trò.

2.3 Xây dựng một hình ảnh, phong cách cá nhân riêng để tạo điểm nhấn và thu hút

Phong cách riêng cũng là một yếu tố rất quan trọng để thu hút học trò vào bài giảng của mình. Thực tế đã cho thấy, bất cứ một giáo viên thành công nào cũng có phong cách riêng tạo dấu ấn đặc biệt khiến học trò cảm thấy thú vị và dễ dàng tiếp thu kiến thức hơn.

Kinh nghiệm, chuyên môn là yếu tố quan trọng thì cách thầy cô truyền đạt kiến thức sẽ là yếu tố quyết định việc buổi học có hiệu quả hay không.

Nếu cả buổi học chỉ nói và nói, giọng nói thì đều đều, không có điểm nhấn và không có sự tương tác cần thiết thì dù ham học tới đâu thì đối với người học cũng là một buổi học thực sự nhàm chán.

kinh nghiệm dạy học trực tuyến

Kinh nghiệm dạy học trực tuyến

Có rất nhiều trường hợp, học sinh yêu thích một môn học chỉ vì thầy cô đó có chất riêng như thầy cô dí dỏm biết lồng ghép kiến thức vào những câu chuyện cười khiến học trò vẫn cảm thấy thoải mái nhưng vẫn tiếp thu được kiến thức. Cũng có khi bài học trở nên sinh động hơn vì thầy cô có cách nói chuyện gần gũi, hiểu tâm lý học trò giải đáp mọi khúc mắc kịp thời. Hoặc cũng đơn giản chỉ là giáo viên ăn mặc có phong cách, phong thái đĩnh đạc luôn tiếp thu cập nhật và đổi mới phương pháp dạy học để có thể phù hợp với các bạn trẻ hơn…

Một giáo viên thành công là một giáo viên có phong cách riêng!

Rõ ràng kiến thức chuyên môn là những thứ không đổi, ai cũng có thể tiếp cận. Chỉ có cách truyền đạt kiến thức ấy mới quyết định việc học tập có hiệu quả và hứng thú hay không?

2.4 Thu hẹp khoảng cách giữa thầy cô và học trò thì kinh nghiệm dạy học trực tuyến rất quan trọng

Đối với phương pháp học truyền thống, chúng ta có thể mặt đối mặt với nhau, không chỉ giao tiếp với nhau bằng lời nói và còn là cử chỉ, ngôn ngữ, nói chuyện chia sẻ cũng tạo sự thân mật và việc tương tác luôn dễ dàng hơn.

Khi dạy học online chúng ta chỉ nhìn thấy nhau qua màn hình, chúng ta sẽ khó trao đổi cảm xúc và chia sẻ trao đổi dễ dàng. Do đó, giáo viên phải luôn là người chủ động tương tác với học trò nhiều hơn

Khi giảng dạy sẽ luôn có những nhận xét cả tích cực và tiêu cực, giáo viên cần phản hồi kịp thời và giải đáp được càng nhiều thắc mắc của học trò càng tốt.

Khi dạy học online thì mọi thứ cũng trở nên không còn thân thuộc nên giáo viên cần thường xuyên có sự kết nối giữa bản thân và lớp học, giữa các thầy cô với nhau, giữa phụ huynh và nhà trường. Làm sao cho đảm bảo được sự tương tác tốt nhất, kịp thời tháo gỡ những khó khăn và điều chỉnh lại những vấn đề tồn đọng cho chất lượng dạy học online ngày càng cải thiện.

>> Xem thêm: Dạy học trực tuyến cần thiết bị gì để đạt hiệu quả tốt nhất

2.5 Hợp tác với những cộng sự để tạo ra những bài giảng tuyệt vời hơn.

Dù làm bất cứ công việc gì thì cũng nên chia sẻ với những đồng nghiệp của mình để học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm và từ đó có thêm nhiều ý tưởng mới mẻ. Bởi vậy, bạn đừng ngần ngại chia sẻ, góp ý và hợp tác với những người bạn của mình để tạo ra những bài giảng mới mẻ, khoa học và phù hợp hơn với nhiều đối tượng hơn nữa.

Đôi khi bạn quá lo lắng vì có thể bạn sẽ bị nhận xét tiêu cực và bị đánh giá chuyên môn khi hỏi đồng nghiệp về vấn đề bạn còn khúc mắc, nhưng nhân vô thập toàn, không ai là hoàn hảo cả, có chia sẻ, có học hỏi mới khiến mình trở nên hoàn thiện hơn và khi có sự tương tác với đồng nghiệp sẽ khiến bạn nhận ra những thiếu sót của bản thân, đồng thời cũng cho đi những kiến thức, kinh nghiệm mình đang có để công việc giảng dạy của mình trở nên tốt hơn.

Một số mẹo trên đây tuy rất nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng để các thầy cô có thể áp dụng trong quá trình giảng dạy online. Hi vọng sẽ giúp các thầy cô bớt bỡ ngỡ và nắm bắt thật nhanh hình thức học tập mới này để có thể truyền đạt được kiến thức một cách tốt nhất đến với học trò và tạo cơ hội kiếm thêm thu nhập cho bản thân thông qua việc dạy học online.